(Silozi translation of the article “who is Jesus according to Matthew 1-3?” )
Editor: Kapanda Mulemwa
Ha lu kwa lula buka ya Evangeli ya Mateu, mwa likauhanyo zetalu zapili za buka, haluka linyakisisa hande, lu kalemuha kuli Mateu ka ku kutakutela u lubonisa li talelezo zeo ne libulezwi ki bapolofita ba Mulimu kuamana ni Mesaya. Lu bona hande kuli zeo Mateu a lu bulelela kizabutokwa ku mubali kaufela. Ni lapela kuli Mulena Moya Ya kenile aluapule meto a lipilu zaluna kuli lukone kubona butuna bwa mu Pulusi wa Luna ili yena Jesu Kreste. Bupaki bwa linzwi la Mulimu libutokwa kuamuelwa ka pilu ya luna kaufela. Hakuna mutu mwa lifasi yo sishemo sa Mulimu kakutala sibonisizwe kwa batu kapiliso kwanda Jesus Kreste.
Luka talima kabukuswani mo Mateu a lubonisa seo Jesu alisona mwa likahaunyo zetalu. Anisikatoloka litimana zeo zi filwe bakenisa kuli ni bata kumibonisa fela seo sibulezwi kuamana ni Jesu mwa likauhanyo zetalu za Evangeli ya Mateu.
Jesu Kreste ki mañi kuamana ni Evangeli ya Mateu 1-3?
- Ki Jesu Kreste: “Jesu Kreste, mwan’a Davida, mwan’a Abrahama” (Mat. 1:1)
- Ki mu Pulusi: “Kono h’a s’a hupuzi ku eza cwalo, Lingeloi la Mulena la mu tahela kwa buloko, la li: Josefa, mwan’a Davida, u si ke wa saba ku ikungela Maria musalaahao, kakuli se si mu beile fa mezi a manca ki sa Moya Ya Kenile. Maria u ka pepa mwana’a mushimani, mi u ka mu beya libizo la Jesu; kakuli ki yena ya ka pilisa sicaba sa hae kwa libi za sona (Mat. 1:20-21).”
- Ki Mulimu ya inzi ni luna: “Zeo kaufela ne li tahile kuli ku ezahale se ne si bulezwi ki Mulena, ka mupolofita ya n’a ize: A mu bone, musizana u ka ba fa mezi a manca, apepe mwana, Mi libizo la hae u ka bizwa Emanuele (Mat. 1:22-23).
- Ki Mulena: “U kai ya pepilwe, Mulena wa Majuda? Kakuli lu boni Naleli ya hae kwa Upa, mi lu til’o mu kubamela (Mat. 2:2).
- Ki Mubusi ni Mulisana: “Ki wena Betelehema, naha ya Juda, Ha u yo munyinyani kwa minzi ye mituna ya Juda, kakuli ku ka zwa ku wena Muzamaisi ya ka lisa sicaba sa ka sa Isilaele (Mat. 2:6).”
- Ki mwan’a Mulimu: “Josefa kiha zuha, a nga mwana ni mahe, a tutela kwa Egepita. A yo ina kwateñi ku fitela Heroda h’a shwa. Kwa ba cwalo kuli ku ezahale [kutalelezwe] se ne si bulezwi ki Mulena, ka mupolofita ya n’a ize: Ni il’o nga mwan’a ka kwa Egepita (Mat. 2:14-15)
- Ki munazareni: “H’a fita mwateñi, a yaha mwa munzi o bizwa Nazareta; kuli ku ezahale [kutalelezwe] se si ne si bulezwi ki bapolofita, kuli: U ka bizwa Munazareni (Mat. 2:23).”
- Ki yo butuna bwa hae bufita bapolofita kaufela: “Na, ni mikolobeza ya ku baka ka mezi fela; kono ya taha mwamulaho wa ka, wa ni fita kwa mata; mi ha ni si ka lukela ku mu lwalela likatulo za hae [mi ha nikoni nihaiba kutamulula likwele za makatula ahae]. Ki yena ya ka mi kolobeza ka Moya Ya Kenile, ni ka mulilo (Mat. 3:11-12).
- Ki mwan’a Mulimu ya latiwa, ya katelwa: “Jesu h’a kolobelizwe, a pakisa ku zwa mwa mezi; mi ka nako I liñwi, lihalimu la kwaluluhela yena; a bona Moya o swana sina nkwilimba u t’o ina fahalimwaahae. Mi kwa utwahala linzwi le li zwa kwa lihalimu, le li li: Yo ki mwanaaka ya latiwa, ye ni katelwa (Mat. 3:16-17).”
Bupaki bo butuna bo bu cwalo bu swanela ku lu bonisa butuna bwa Jesu Kreste. Zeo neli bulezwi ki bapolofita ba Muña Bupilo Mulimu a li koni ku talelezwa ki mutu fela kwanda Mulimu Mwana yo ili wakuyakwile, yo kanya yahae ni mata ki amatuna nikufita, yo uswana ni Mulimu Ndate ni Mulimu Moya mwa bumulimu bwahae, yo a ketilwe ki Mulimu Ndate mi a lumwa kuto eza kezo yebutokwa ili kutisa piliso kwa batu, niti yeo Linzwi la Mulimu lipaka.